Dane zebrane w spisie rolnym pozwolą m.in. na analizę zmian polskiego rolnictwa przed i po przystąpieniu do Unii Europejskiej oraz na porównanie ich z danymi gospodarstw w innych państwach członkowskich. Pomogą także Komisji Europejskiej w wytyczeniu nowych ram Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 r.
Spis będzie przeprowadzony obowiązkowo, w zbliżonym terminie i zakresie tematycznym we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. Zostaną nim objęte gospodarstwa rolne osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.
Zebrane w Spisie Rolnym informacje dostarczą szczegółowych danych o jednostkach funkcjonujących w rolnictwie, sytuacji społeczno - demograficznej i ekonomicznej rolników oraz o prowadzonej produkcji rolnej. W połączeniu z informacjami zebranymi w badaniu metod produkcji rolnej i Narodowym Spisie Powszechnym w 2011 r. dadzą odpowiedź na wiele pytań dotyczących m.in. starzenia się ludności wiejskiej i problemu następców, zatrudnienia w rolnictwie, obszarów wiejskich oraz wpływu rolnictwa na środowisko.
Celem PSR 2010 jest:
- dostarczenie informacji z dziedziny rolnictwa w zakresie i terminach określonych przez Komisję Europejską,
- zapewnienie bazy informacyjnej o gospodarstwach rolnych i związanych z nimi gospodarstwach domowych, koniecznej dla realizacji krajowej, regionalnej i lokalnej polityki rolnej i społecznej na wsi,
- analiza zmian, jakie zaszły w rolnictwie na przestrzeni lat 2002-2010,
- wykonanie zobowiązań Polski w zakresie dostarczenia informacji dla potrzeb innych niż EUROSTAT organizacji międzynarodowych (FAO, OECD i inne),
- aktualizacja pospisowa statystycznego rejestru gospodarstw rolnych i leśnych, a tym samym przygotowanie operatów do różnotematycznych badań reprezentacyjnych z zakresu rolnictwa (w latach następnych).
Co będzie objęte spisem?
1. Ogólna charakterystyka gospodarstwa rolnego – uwzględniająca cechy adresowe siedziby użytkownika i siedziby gospodarstwa rolnego (m.in. informacje o użytkowniku gospodarstwa, opisanie struktury własnościowej użytków rolnych, działalności rolniczej i innej niż rolnicza prowadzonej w gospodarstwie rolnym).
2. Użytkowanie gruntów i powierzchnia zasiewów – informacje o ogólnej powierzchni gruntów gospodarstwa, w podziale na kategorie użytkowania oraz powierzchni zasiewów poszczególnych upraw rolnych,
3. Zwierzęta gospodarskie – stan liczebności i struktura pogłowia zwierząt gospodarskich poszczególnych gatunków,
4. Ciągniki, maszyny rolnicze i urządzenia – dane o liczbie ciągników własnych i wspólnych, w podziale na klasy mocy silnika oraz liczbie wybranych maszyn i urządzeń rolniczych,
5. Zużycie nawozów – dane w czystym składniku o ilości stosowanego nawożenia mineralnego, wapniowego oraz nawożenia organicznego pochodzenia zwierzęcego,
6.Pracujących w gospodarstwie rolnym – informacje o wielkości i strukturze zasobów pracy w rolnictwie (uwzględniane będą wszystkie osoby wykonujące pracę w gospodarstwie rolnym w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie),
7. Struktura dochodów gospodarstwa rolnego z użytkownikiem gospodarstwa rolnego oraz korzystanie z programów wsparcia dla rolnictwa – informacje o dochodach z tytułu prowadzenia rolniczej działalności gospodarczej, pozarolniczej działalności gospodarczej, pracy najemnej, emerytur i rent oraz innych źródeł niezarobkowych poza emeryturą i rent, o fakcie korzystania przez gospodarstwo z płatności do gruntów ornych i programów wsparcia rozwoju obszarów wiejskich,
8. Metody produkcji rolniczej (wpływ rolnictwa na środowisko) – m.in. informacje o metodach uprawy gleby, zabezpieczania gleby przed wypłukiwanie składników pokarmowych, zabiegach przeciwerozyjnych, systemach utrzymania zwierząt gospodarskich.
Szczegółowy wykaz danych zbieranych w spisie rolnym wyłącznie na potrzeby krajowe, w tym w badaniu metod produkcji rolnej, określa załącznik nr 1 do ustawy o powszechnym spisie rolnym.
Metody zbierania danych spisowych
Podczas Powszechnego Spisu Rolnego 2010 nie będzie formularzy papierowych. Po raz pierwszy w spisie powszechnym zostaną użyte formularze elektroniczne, do których jako pierwsze zostaną wprowadzone informacje pochodzące ze źródeł administracyjnych. Dane te będą następnie potwierdzane lub aktualizowane i uzupełniane przez respondentów podczas samopisu internetowego oraz przez ankieterów statystycznych i rachmistrzów spisowych w czasie wywiadów bezpośrednich.
Dane od respondentów zbierane będą poprzez:
- samopis internetowy, który rozpocznie się już pierwszego dnia spisu, tj. 1 września i potrwa do 17 października. Metoda ta jest najdogodniejszą metodą spisywania dla respondentów. Osoby posiadające dostęp do Internetu będą mogły, po wprowadzeniu loginu i hasła, uruchomić formularz elektroniczny dla danego gospodarstwa z wypełnionymi częściowo danymi. Dane te można będzie zweryfikować, a cały formularz uzupełnić o brakujące informacje. Formularz będzie można wypełniać etapami, ale nie dłużej niż przez 14 dni od zalogowania. Będzie on dostępny na stronie www.spis.gov.pl.
- wywiad telefoniczny, który będzie realizowany w od 8 września do 31 października przez ankieterów statystycznych przy wykorzystaniu specjalnej aplikacji call center. Ankieter telefonując do respondentów powinien, w celu uwiarygodnienia swojej osoby, podać dane identyfikacyjne (imię i nazwisko, numer identyfikacyjny oraz urząd statystyczny, do którego należy).
- wywiad realizowany przez rachmistrza spisowego - zostanie przeprowadzony w dniach 8 września - 31 października z respondentami, dla których nie udało się zebrać informacji metodami opisanymi wyżej. Rachmistrz przeprowadzi bezpośredni wywiad z wykorzystaniem formularza elektronicznego zainstalowanego na przenośnym urządzeniu elektronicznym typu hand-held.
Tajemnica statystyczna
Wszystkie dane osobowe oraz dane indywidualne, zbierane i gromadzone w ramach prac spisowych, są poufne i podlegają szczególnej ochronie w ramach tajemnicy statystycznej.
Naruszenie tajemnicy statystycznej pociąga za sobą skutki prawne.
Informacje zebrane w spisie będą wykorzystane wyłącznie do zbiorczych opracowań statystycznych.
Poufność i bezpieczeństwo zebranych danych
Rachmistrz spisowy to osoba zatrudniona do zbierania informacji poprzez wywiad bezpośredni, która m.in.:
- złożyła pisemne przyrzeczenie o bezwzględnym przestrzeganiu tajemnicy statystycznej,
- została przeszkolona w zakresie sposobu przeprowadzania spisu,
- składając wizytę musi posiadać umieszczony na widocznym miejscu identyfikator zawierający zdjęcie oraz imię i nazwisko rachmistrza, pieczęć urzędu statystycznego i podpis dyrektora urzędu statystycznego, który wydał identyfikator.
Rachmistrz wykonując prace spisowe posługuje się przenośnym urządzeniem elektronicznym (hand-held), wyposażonym w specjalnie opracowane oprogramowanie w postaci formularza elektronicznego. Zebranych danych rachmistrz nie może kopiować, upubliczniać ani udostępniać innym osobom. Urządzenie to jest odpowiednio zabezpieczone i przeznaczone wyłącznie dla rachmistrza - żadna inna osoba nie może się nim posługiwać. Dane wprowadzone do formularza elektronicznego będą od razu szyfrowane i przekazywane do zbiorczej bazy danych.